© WORLD VISION

Het voorkomen van de ronseling van kinderen in een gewapend conflict

Het voorkomen van het gebruik van kinderen in gewapende conflicten is de belangrijkste taak, met de hoogste prioriteit, van alle organisaties die de kwestie van kindsoldaten tot hun voornaamste doelstelling maken.

 

Het voorkomen van de rekrutering van kindsoldaten in gewapende conflicten moet op drie interventieniveaus worden uitgeoefend: internationaal, nationaal en op gemeenschapsniveau.

 

Internationaal niveau: het juridische arsenaal

 

Internationaal recht (het internationale humanitair recht, de internationale mensenrechten, de Verklaring van de rechten van het kind, het eerste en tweede Aanvullende protocol bij de Conventies van Genève uit 1977, de Principes van Parijs en de Verbintenissen van Parijs uit 2007, de Vancouver-beginselen van 2017, ...) biedt een wettelijk kader voor de rechten van kinderen en verbiedt ten strengste de rekrutering van kinderen, hun directe of indirecte deelname aan vijandelijkheden en hun gevangenhouding (wat een laatste redmiddel moet zijn, en van een zo kort mogelijke duur).

 

Overtredingen van deze verboden leiden tot ten minste een van de zes ernstigste schendingen van kinderrechten (zoals bepaald door het Internationaal Strafhof): werving en inzet (beschouwd als oorlogsmisdaden), moorden en verminkingen, seksueel geweld, aanvallen op scholen en ziekenhuizen, ontvoering en het onthouden van toegang tot humanitaire hulp.

 

Het Facultatieve Protocol bij het Verdrag inzake de rechten van het kind behandelt specifiek de betrokkenheid van kinderen bij gewapende conflicten. Het legt een reeks verplichtingen op aan de verdragsstaten om een einde te maken aan het gebruik van kinderen in strijdkrachten en gewapende groepen. Het is op 12 februari 2002 in werking getreden en met een grote meerderheid aangenomen. Hoewel meer dan ¾ van de landen het protocol hebben ondertekend, moeten velen van hen nog concrete actie ondernemen om het fenomeen te stoppen. Het uitgangspunt van een preventiestrategie is daarom om dit protocol door alle 168 landen ter wereld te laten ondertekenen en ieder land eraan te herinneren dat het verplicht is de bepalingen in nationale wetgeving op te nemen en toe te passen.

 

Nationaal niveau: aanpassing van de handhavingsmogelijkheden

 

De verplichtingen van de aangesloten landen met betrekking tot het Facultatief Protocol moeten worden opgenomen in de wetgeving van de verdragsstaten. Dit betekent dat in geval van niet-naleving van de nationale regels, het land zich ertoe verbindt om onafhankelijk te handhaven / monitoren / onderzoeken en strafrechtelijke sancties vast te stellen tegen groepen of strijdkrachten die kinderen werven.

 

Bovendien worden staten omwille van de transparantie aangespoord om voor een algemene geboorteregistratie te zorgen. Elk kind moet bij de geboorte worden geregistreerd om zo een officiële identiteit te krijgen. Om dit te bereiken, moet de staat ervoor zorgen dat registratie gratis en verplicht is en dat er een adequate administratie is om geboorten te registreren.

 

Gemeenschapsniveau: bewustmakingscampagnes voor gemeenschappen en gewapende groepen / strijdkrachten

 

Dit is zonder enige twijfel het niveau waarop humanitaire organisaties en lokale hulpverleners het meest effectief kunnen optreden. Door hun aanwezigheid in het veld kunnen ze programma's ontwikkelen binnen lokale gemeenschappen:

• voor gemeenschapsvorming en bewustwording (Armoede, gebrek aan toegang tot onderwijs of opleiding, discriminatie en kwetsbaarheid kunnen factoren zijn die het rekruteren van kinderen door gewapende groepen bevorderen). Alleen een versterkte gemeenschap (vrij van onzekerheid, geweld, analfabetisme, ...) is in staat om haar kinderen goed te beschermen tegen de risico's van werving;

• voor het bewaren van de familie-eenheid en gezinshereniging. Aan hun lot overgelaten kinderen zijn gemakkelijke prooien voor recruiters;

• voor de registratie van vluchtelingen en ontheemden;

• voor de bewustmaking van de commandanten van gewapende groepen van het internationale humanitaire recht.

 

Alleen deze alomvattende aanpak op drie niveaus zal de rekrutering van kindsoldaten effectief en concreet kunnen bestrijden.